| |
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
| 1 | 1602 | - 1602—1799: Verenigde Oost-Indische Compagnie
Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie.De eerste multinational in de wereld geschiedenis, de Verenigde Oostindische Compagnie, veroverde grote delen van de wereld en dreef handel met nog veel meer landen en gebieden, maar verloor ook weer betrekkelijk snel grote delen van dat handelsimperium. Alleen Nederlands-Indië zou overblijven tot halverwege de 20ste eeuw.
|
| 2 | 1629 | - 1629—1695: Christiaan Huygens
De wiskundige Christiaan Huygens gold als de belangrijkste wetenschapper van zijn tijd. Hij bouwde voort op de ideeën van de filosoof Descartes en legde de basis voor de moderne mechanica, de optica en de waarschijnlijkheidsberekening. Met zijn sterk verbeterde telescopen ontdekte hij de maan Titan en de ringen van Saturnus, hij is de uitvinder van de slingerklok en deed vele andere ontdekkingen en uitvindingen.
|
| 3 | 1686 | - 1686: St. Maartenvloed: De stad Groningen lag als een eiland midden in een grote zee en stuurde al wat ze aan schepen en mankracht had, er op uit, om te redden wat er te redden viel. 1585 mensen verdronken, en duizenden stuks vee. Dorpen als Pieterburen en Uithuizen verdwenen van de aardbodem.
|
| 4 | 1689 | - 1689: Willem III wordt koning van Engeland.
|
| 5 | 1692 | - 1692: De jenever wordt volksdrank.
|
| 6 | 1700 | - 1700: Invoering van de Gregoriaanse kalender in Friesland. Op 31-12-1700 volgde 12-01-1701.
|
| 7 | 1701 | - 1701: Lodewijk XIV bezet de Zuidelijke Nederlanden.
|
| 8 | 1702 | - 1702: Het Franse leger stond te popelen om de Nederlanden binnen te vallen. In het Brabantse niemandsland verzamelde zich maar liefst 6 verschillende nationaliteiten. Dit werd een plaag voor de inwoners van het bestuurloze Brabant, de troepen plunderden, mishandelden de inwoners.
- 1702: Willem III van Oranje-Nassau overlijdt aan de gevolgen van een val van zijn paard op Hampton Court.
|
| 9 | 1708 | - 1708: Op 21 jarige leeftijd werd Johan Willem Friso (1687-1711) Stadhouder en Kapitein-generaal van Groningen.
- 1708: Strenge winter : vorst van 24 December tot in Mei.
|
| 10 | 1709 | - 1709: De winter van 1709 was een zeer strenge, de prijs van levensmiddelen en graan schoot omhoog, wat hongersnood betekende voor de minder gesitueerden.
|
| 11 | 1711 | - 1711: Johan Willem Friso, erfstadhouder van Friesland, verdrinkt in het Hollands Diep.
|
| 12 | 1713 | - 1713: Via Azië en Rusland bereikt de (1e) veepest epidemie ons land.
|
| 13 | 1717 | - 1717: In de nacht van 25 op 26 december werd door een noordwesterstorm de zee het land opgezweept. De storm treft vooral het noorden van het land en het aangrenzende Oost-Friesland. In Friesland kwamen zo'n 150 mensen om en veel vee. In Groningen kwamen 2091 mensen, 11.411 koeien, 3063 paarden, 1277 varkens en 20.923 schapen om, tenminste als we de beschrijvingen mogen geloven. In Oost-Friesland verdronken 2787 mensen en zo'n 155.000 stuks vee.
|
| 14 | 1720 | - 1720: De pest heerst over Europa.
|
| 15 | 1729 | - 1729: Willem IV stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe en Gelderland.
|
| 16 | 1730 | - 1730: De aardappel wordt in ons land geintroduceerd, een Zuid-Amerikaans product.
|
| 17 | 1731 | - 1731: De paalworm teistert ons land, de worm vreet de palen in onze dijken op.
|
| 18 | 1739 | - 1739: De vroeg ingevallen strenge winter zorgt voor hongersnood.
|
| 19 | 1740 | - 1740: Een strenge winter zorgt voor hongersnood. De winter valt al vroeg in de herfst van 1739. In de Achterhoek en Brabant wordt de bevolking geplaagd door hongerige wolven.
- 1740: Begin van 't koffiedrinken.
|
| 20 | 1744 | - 1744—1828: Eise Eisinga
Tijdens de Verlichting meende men dat kennis alles was, en dat bijgeloof en vooroordelen bestreden moesten worden. Een typische vertegenwoordiger van deze periode was Eise Eisinga, die in zijn huis een compleet planetarium bouwde om de mensen te laten zien dat de wereld niet zou vergaan als bepaalde hemellichamen vlakbij elkaar leken te staan.
|
| 21 | 1745 | - 1745: De landbouw wordt geconfronteerd met de tweede veepestepidemie.
|
| 22 | 1747 | - 1747: Willem IV wordt erfstadhouder van alle gewesten.
|
| 23 | 1748 | - 1748: In maart brak er een oproer uit in Groningen toen de geboorte van een Prins van Oranje, de latere Prins Willem V, werd afgekondigd. Het huis van Burgermeester Geertsema werd vernield, Ommelander boeren die al enige tijd in onmin leefden met het stadsbestuur, trokken met knotsen en stokken de stad in op zoek naar Lewe van Aduard. De magistraat moest voldoen aan de eis van de burgers; Het Stadhouderschap erfelijk verklaren. Onrust was er ook in Friesland, daar moesten de controleurs der belastingpachters het ontgelden. In Harlingen kwamen de schippers in opstand, zij trokken onder begeleiding van tamboers naar Leeuwarden. De Prins veraste vriend en vijand door er 3 regimenten uit Overijssel erna toe te sturen, dit om de rust te herstellen.
- 1748: In Amsterdam worden op de Dam twee plunderaars opgehangen.
|
| 24 | 1750 | - 1750: Het sterfjaar van Johann Sebastian Bach.
|
| 25 | 1751 | - 1751: Willem IV overlijdt. Willem V wordt de eerste onbenoemde stadhouder.
|
| 26 | 1756 | - 1756: De geboorte van Wolfgang Amadeus Mozart.
|
| 27 | 1758 | - 1758: Strenge winters. In het voorjaar is er veel turfvervoer naar Duitsland.
|
| 28 | 1763 | - 1763: De handel ligt bijna stil en er heerst een grote werkloosheid, dit zorgt voor onrust onder de bevolking.
|
| 29 | 1772 | - 1772—1843: Koning Willem I
De eerste Nederlandse koning regeerde als een absolute vorst. Hij wilde dat België onderdeel was van Groot Nederland en voerde een kostbare campagne om te voorkomen dat België zich losmaakte. De hoge kosten waren slecht voor de economie. Anderzijds heeft
hij veel gedaan voor de infrastructuur van ons land door kanalen te laten graven en onontgonnen gebieden in cultuur te laten brengen.
|
| 30 | 1776 | - 1776: De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.
|
| 31 | 1780 | - 1780: De Vierde Engelse Zeeoorlog.
|
| 32 | 1781 | - 1781: William Herschel ontdekt de planeet Uranus.
|
| 33 | 1784 | - 1784: De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.
|
| 34 | 1787 | - 1787: Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.
|
vóór 1678 - 